سرمایة فکری و رشد اقتصادی: مطالعه‌ای در ارتباط با شرکت‌های بورسی

هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایة فکری بر رشد اقتصادی ایران است. تجزیه و تحلیل دقیق پژوهش‌های مرتبط با سرمایة فکری، به ویژه پژوهش‌های انجام‌شده در ایران، حاکی از عدم توجه کافی و مناسب پژوهشگران به تأثیر سرمایة فکری و اجزاء آن بر رشد اقتصادی است. لذا پژوهش حاضر در پی پر کردن این خلا پژوهشی است. جامعة آماری پژوهش شامل شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و دورة زمانی پژوهش شامل سال‌های 1386 تا 1394 می‌باشد. از میان جامعة آماری، 85 شرکت به منظور آزمون فرضیه‌های پژوهش انتخاب شده است. در این پژوهش به منظور اندازه‌گیری سرمایة فکری از دو مدل ضریب ارزش افزودة سرمایة فکری و ارزش دفتری به ارزش دفتری استفاده شده است. تحلیل یافته‌های پژوهشی با استفاده از رگرسیون چندگانه مدل ارزش افزودة سرمایة فکری نشان می‌دهد که از میان اجزاء سرمایة فکری (شامل ضریب سرمایة فیزیکی، ضریب سرمایة انسانی و ضریب سرمایة ساختاری)، تنها میان تغییرات ضریب سرمایة ساختاری و رشد اقتصادی رابطة مستقیم و معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر، سایر متغیرهای بررسی‌شده رابطة معناداری با رشد اقتصادی ندارند. همچنین تحلیل مدل ارزش دفتری به ارزش بازار نشان می‌دهد که بین ارزش دفتری به ارزش و رشد اقتصادی رابطة مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج پژوهش حاضر حاکی از این است که سرمایة فکری یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار بر رشد اقتصادی کشور است.